དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འཐབ་བྱུས།

ལྷ་ས་དང་ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་མཐུད་པའི་གཞུང་ལམ། (ཁུངས: Wikipedia)

ལག་བསྟར་སྙིང་བསྡུས།

• བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ནང་དུ་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་སྤེལ་བ་ནི་རྒྱ་ཧན་མི་རིགས་རུབ་སྡོད་ལ་གཙོ་བོར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། སྲིད་བྱུས་དེས་ས་གནས་སུ་བློ་བག་མི་ཕེབས་པའི་རྐྱེན་རྩར་གྱུར་ཡོད། ས་གནས་བོད་མིའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཆ་ཕལ་ཆེ་བ་ (སོ་ནམ་འདེབས་ལས་དང་སྒོ་ཕྱུགས་གསོ་སྐྱོང་ཚན་པ་ཕུད་) རྒྱ་ཧན་མི་རིགས་ཀྱི་ལག་ཏུ་ཤོར་བ་དང་། བོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་གི་ས་ཁུལ་མང་པོའི་ནང་བོད་རིགས་ལས་རྒྱ་མི་རིགས་མི་འབོར་ཆེ་བ་ཆགས་ཡོད།
• རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁུལ་གཞན་ནས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ས་གནས་སུ་ཕྱི་ཟོང་ནང་འདྲེན་གྱི་ལས་དོན་ཐོག་དོ་དམ་སྟངས་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཆེད་འཛུགས་ཀྱིས། ས་གནས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཚོང་འབྲེལ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་དངོས་ཟོག་ཕྱི་ཚོང་དང་། འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་རྒྱ་སྐྱེད། ཡར་ཐོན་ཆེ་བའི་འཕྲུལ་རིག་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཚོང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
• རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ས་མཚམས་སུ་ལྷིང་འཇགས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འོག ད་ལྟའི་ཆར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱི་ཚོང་ནི་བལ་ཡུལ་གཅིག་པུར་ཚད་བཀག་བྱས་ཡོད། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་གཞན་དབར་མཐུད་རྒྱག་མཁན་ཟི་ཁྲོན་དང་བོད་དབར་གྱི་ས་མཐོའི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དང་གཞུང་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་ཐོག་འགོག་རྐྱེན་འཕྲད་བཞིན་པ་དེས། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་དང་ཟླ་སྒྲིལ་གཏོང་རྒྱུར་ད་དུང་དུས་ཚོད་འགོར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་ཐུབ།
• རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་ས་མཚམས་འགྲིམ་འགྲུལ་ས་ཚིགས་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་སྲིད་བྱུས་དེ་འབྲེལ་ཆེད་མངགས་གྲོང་ཚོ་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་སྤེལ་བཞིན་ཡོད། དེའི་དགེ་མཚན་ནི་ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་རྩོད་རྙོག་བྱུང་སྐབས་གོ་ཉིས་ཆོད་ཀྱི་ཕན་རླབས་བྱུང་བ་ནི་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་སྐབས་ར་འཕྲོད་གསལ་པོ་བྱུང་ཡོད།

ཕྱི་ཟླ་དྲུག་པའི་ནང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཝང་ཇུན་ཀྲིང་ (王君正) ཁོ་པས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་རྫོང་ (堆龙德庆区) གི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་ (Lhasa ETDZ, 国家级 拉萨经济技术开发区) ནང་ལྟ་སྐོར་དུ་བསྐྱོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ཁོ་པས་ས་གནས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་ཚོར་ས་ཁུལ་གྱི་ཚོང་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཆེད་ས་མཚམས་བརྒལ་བའི་དྲ་རྒྱའི་ཚོང་ལས་དང་། བོད་ཀྱི་ཐོན་རྫས་ཕྱི་ལ་འཐོན་ཐབས་བྱ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་ས་གནས་ཀྱི་ཕྱི་ཚོང་གི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གསར་པ་བསྐྲུན་དགོས་པའི་བཀོད་མངགས་གནང་ཡོད། (ལྷ་སའི་ཉིན་རེའི་ཚགས་ཤོག་ ཟླ་ ༦ ཚེས་༡༣) ཝང་གི་གཟིགས་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་ནང་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་དང་། ཕྱི་ཚོང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ས་གནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྐུལ་འདེད་ནུས་པར་དམིགས་པའི་སྲིད་བྱུས་གཙོ་གནད་ཅིག་མཚོནཐུབ།

རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་འདས་པའི་མི་ལོ་ངོ་བཅོ་ལྔའི་རིང་བོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་བསྐྱར་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་བྱས་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ངོ་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་གྱིས་རྐྱེན་པས་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ་རྒྱལ་ནང་གི་བདེ་འཇགས་ཐད་མ་རྩ་ཕོན་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གཞུང་ཐོག་དམ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེར་བཏང་བ་རེད། (རྒྱ་ནག་གནས་བསྡུས་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༣ དང་། ༢༠༡༧ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༡། ༢༠༢༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༢ བཅས་ལ་གཟིགས།)

སྤྱིར་ ༡༩༩༠ ནས་བཟུང་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཡར་རྒྱས་ཚད་གཞི་དེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་སྙོམས་ཡར་རྒྱས་ཚད་གཞི་ལས་མཐོ་བ་བྱུང་སྐོར་ཐོ་འགོད་བྱས་པ་དང་། དེ་ནི་དབུས་གཞུང་གིས་གུན་གསབ་ཧ་ཅང་ཕོན་ཆེས་ཁ་གསབ་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཞིག་རེད། [1] ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་བཟུང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་དང་། གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན། བཟོ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཤུགས་གནོན་བརྒྱབ་སྟེ་ས་གནས་བོད་མིའི་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་ཐོག་ཕན་གྲོགས་བྱེད་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཚད་གཞི་ངེས་ཅན་ལས་བྱེད་མེད། ཞིང་ཆེན་གྱི་ཆབ་སྲིད་འགོ་ཁྲིད་པ་ཚོས་བོད་ནང་ཡར་རྒྱས་ལས་གཞི་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་ཞིང་ཆེན་ཆེ་ཁག་ནང་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ཡར་རྒྱས་སྲིད་བྱུས་པར་འགེབ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད། (内地)

དར་ཁྱབ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་འཐབ་བྱུས་དེའི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ནི། དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་འཛུགས་རྒྱུ་དེ་རེད། (经济技术开发区) དེའི་དགོས་པ་ནི་ཕྱི་ནས་མ་རྩ་འཛུགས་མཁན་འགུགས་རྒྱུ་དང་། ཕྱི་ཚོང་རྒྱ་སྐྱེད། བཟོ་གྲྭ་གསོ་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་བཅས་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་ (昌都市) ནང་དུ་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་བཙུགས་པ་དང་། ༢༠༡༨ ལོར་ལྷོ་ཁར་ (山南 市) ༢༠༡༩ ལོར་བལ་ཡུལ་ས་མཚམས་གཞིས་ཀ་རྩེ་(日喀则市) དང་། ཉིང་ཁྲི་ (林芝市) ནང་བཙུགས་པ་རེད།

 (རེའུ་མིག་དང་པོར་གཟིགས) ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་ ༢༠༠༡ ལོར་ལྷ་སར་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གསར་འཛུགས་བྱས། (ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དྲིལ་བསྒྲགས་ཚན་པ་ [SCIO] ༢༠༠༡ ཟླ་བ་དགུ་པའི་ཚེས་ ༡༩)

དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གསར་པས་བཟོ་གྲྭ་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་གྱི་བར་ཁྱད་ཆུང་དུ་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་གྲོགས་བྱེད་ཅིང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ས་ཁུལ་གྲོང་ཁྱེར་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་། ཕྱིར་ཚོང་དམིགས་པའི་བཟོ་ལས་རྒྱ་སྐྱེད། སོ་ནམ་དང་འབྲོག་ལས་ཐོན་རྫས་ཚོང་འགྲེམས། ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་བཅས་བརྒྱུད་ནས་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་གཞན་དག་བསྒྲུབ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད།

ས་ཁུལ་ཟླ་སྒྲིལ་གཏོང་ཆེད་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་བཙུགས་པ།

བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནང་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཐབས་བྱུས་ཤིག་ཡིན་ལ། ཐབས་བྱུས་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༨ ལོར་གཏོད་ཡོད་ཀྱང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཕྱིས་དྲགས་པ་ཞིག་རེད། (མི་དམངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར། ༢༠༠༨ ལོའི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ ཉིན།)

དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་ལྟར། དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་རྣམས་ཕལ་ཆེ་བ་རྒྱ་ནག་ཤར་ཕྱོགས་དང་དབུས་ཁུལ་དུ་གནས་ཡོད་ཀྱང་། (༢༠༡༠ Sogou Baike, ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༧། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ལྷན་ཁང་ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༣) རྗེས་ནུབ་ཕྱོགས་ཞིང་ཆེན་ཁག་ཏུ་མགྱོགས་པོར་ཁྱབ་གདལ་དུ་ཕྱིན་ཡོད། [2] བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུ་འདས་པའི་ལོ་བཅུ་གཅིག་རིང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་བཞི་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ལྷ་སའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་ནི་ས་གནས་འདིའི་རྒྱལ་ཡོངས་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་པས། རྒྱ་ནག་གི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཞིང་ཆེན་དང་ས་ཁུལ་གཞན་དང་བསྡུར་ན་རྗེས་ལུས་ཐེབས་ཡོད།[3]

དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གསར་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་དེར་གོང་རིམ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་དེས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྲིད་བྱུས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་མཚོན་ཐུབ། དཔེར་ན། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ལོ་ལྔ་རེའི་འཆར་གཞི་ཐེངས་ ༡༣ པའི་(༢༠༡༦-༢༠༢༡) ནང་གཞིས་ཀ་རྩེ་དང་ལྷོ་ཁའི་(བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༤) ནང་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་འཛུགས་རྒྱུ་གསལ་ཡོད། དུས་མཚུངས་ནུབ་རྒྱུད་གསར་སྤེལ་ཚོགས་འདུ་དང་། བོད་ལྗོངས་མཐུན་སྦྱོར་བཅས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཐག་གཅོད་བྱེད་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་གཙོ་གྲས་ཁག་དང་། གཞན་ཡང་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དྲུག་པ་དང་བདུན་པའི་སྐབས་བསྟུད་མར་ལྷ་སར་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་འཛུགས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡིན་སྐོར་གསལ་འདོན་བྱས་ཡོད། (རྒྱལ་ཁབ་གོང་འཕེལ་དང་སྒྱུར་བཅོས་ཚོགས་ཆུང་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༣ སྒྱུར་བཅོས་ཚེས་གྲངས་ ༢༠༡༠ ཟླ་དྲུག་པའི་ཚེས་ ༢༩) 

རེའུ་མིག་དང་པོ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུ། རྒྱལ་ཁབ་དང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ།

ཁུངས། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕེལ་སྒྱུར་ཨུ་ལྷན་ ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༤ ༢༠༡༨ ཤོག་གྲངས་ ༤༨ ལྷ་ས་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་ བལྟས་པའི་དུས་ཚོད་ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༦ ཆབ་མདོ་སྲིད་གཞུང་་་སློབ་ཚན། བལྟས་པའི་དུས་ཚོད། ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༦ ཤིང་ཧྭ། བལྟས་པའི་དུས་ཚོད། ཟླ་ ༧ ཚེས་ ཚེས་ ༡༧

དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་ཁག་ནི་ས་གནས་བཟོ་ལས་གཞིས་ཁག་དང་། ཞིང་པ་དང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཚོགས་པ་ལྟ་བུའི་གྲོང་གསེབ་ཚོང་ལས་ཁེ་ལས་ཁག་དང་མཉམ་དུ་ལས་དོན་འབྲེལ་མཐུད་བཟོ་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན།

(ལྷོ་ཁ་རྫོང་སྲིད་གཞུང་)

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༠ བཟོ་ལས་གྲོང་རྡལ་དང་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གཉིས་ཀས་ས་གནས་ཀྱི་ཁྲལ་འབབ་(བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར། སྤར་ཆེད་“གཞུང་ཁོངས་མིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་སྡེ་ཁག་” སྐྱེད་སྲིང་བྱ་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་བཟུང་ཞིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༩ ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས།) གསར་འགྱུར་དྲ་བ། ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༢ ཉིན། [4] དེ་འདྲའི་ཁེ་ལས་ཚོང་གཉེར་ཁང་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་བའི་ཕུགས་དམིགས་ནི་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་ཁེ་གཉེར་ཚོང་པ་མ་རྩ་འཇོག་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་རེད། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུ་བཟོ་ལས་གྲོང་རྡལ་ ༧༤ ཡོད་པ་དང་། དེའི་བརྒྱ་ཆ་ ༧༥ ལྷ་སར་ཆགས་ཡོད། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཉིང་ཁྲི་དང་གཞིས་ཀ་རྩེ། ལྷོ་ཁ་བཅས་སུ། ནག་ཆུ་དང་། ཆབ་མདོ། མངའ་རིས་བཅས་སུ་སོ་སོར་རེ་རེ་ལས་མེད། ས་བབ་ཆ་བགོས་འདི་ལྟར་བྱས་པ་དེས་ “དཔལ་འབྱོར་ས་ཁུལ་དབུས་མ་”ཞེས་པ་དེ་སྔའི་སྲིད་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་དེར་གཙོ་བོར་དམིགས་པ་མངོན་ཐུབ། [5]

ལྷ་ས་དང་ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་གཉིས་ལ་གཞི་རྩར་བཟུང་སྟེ། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞིས་ཀ་རྩེ་དང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆབ་མདོ་བཅས་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་པའི་ “གྲོང་ཁྱེར་ལྔ་དང་ཆུ་ཚོད་གསུམ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་འཁོར་རྒྱ་”（五城三小时经济圈）ཞེས་པའི་འཆར་གཞི་ཁག་ཅིག་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས། (ས་ཁྲ་དང་པོ། ཤིན་ཧྭ། ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༣༠) ས་ཁུལ་ཟླ་སྒྲིལ་གྱི་འཆར་གཞི་འདི་ནི་ ༢༠༡༨ ལོར་འགོ་བཙུགས་ཤིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ ལོར་ལག་བསྟར་རིམ་པ་གཉིས་པ་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། མཚོ་བོད་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་གྱི་ལས་གཞིའི་ཁོངས་ལྷ་ས་ནས་ཉིང་ཁྲི་བར་གྱི་ལྕགས་ལམ་ལས་གཞི་མཇུག་སྒྲིལ་བ་བརྒྱུད། ལྕགས་ལམ་འབྲེལ་མཐུད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་མ་ཟད། གཞུང་ལམ་དང་མཁའ་ལམ་རྨང་གཞིའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན། (བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་། ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༤ དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕེལ་སྒྱུར་ཨུ་ལྷན་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༢ པ།) ས་གནས་འཆར་འགོད་རིམ་པའི་ཐོག་ནས་ལས་གཞི་འདི་དང་ལས་འགུལ་འབྲེལ་མཚུངས་དེ་དག་ནི་ས་གནས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་དང་འཕེལ་རྒྱས་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུར་གལ་འགངས་ཆེ། ལྷ་ས་དང་ལྷོ་ཁའི་མི་འབོར་སྤྱི་བསྡོམས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༤༡ ཟིན་པ་དང་། ས་གནས་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནང་འབྲུ་ཐོན་སྐྱེད་ཁྱོན་བསྡོམས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༤༨ དང་། ཡོང་འབབ་ཁྱོན་བསྡོམས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༥༨་༨ ཞལ་འདེབས་འབུལ་གྱི་ཡོད། (བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕེལ་རྒྱས་དང་བསྐྱར་བཅོས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། ༢༠༡༨) མི་འབོར་འདི་ནི་ ༢༠༡༦ ལོ་ནས་བཟུང་ནག་ཆུ་ནས་ལྷ་ས་དང་། ཉིང་ཁྲི། ལྷོ་ཁ་བཅས་སུ་ཞིང་པ་དང་འབྲོག་པ་གནས་སྤོ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇེ་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། (འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པ། ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༢༡)

༢༠༡༤ ལོ་ནས་བཟུང་ “དམའ་རིམ་ས་ཁོངས་ཟླ་སྒྲིལ་” ཐོག་དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་བྱས་པ་ནས་བཟུང་གྲོང་ཁྱེར་གསར་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། ཕྱིར་ཚོང་རྒྱ་སྐྱེད། ལྷག་པར་ས་གནས་མི་རིགས་ཀྱི་ལག་ཤེས་བཟོ་ལས་དང་། སྒོ་ཕྱུགས་གསོ་སྐྱོང་། སྲོལ་རྒྱུན་སྨན་གྱི་ཐོག་མ་རྩ་ཧ་ཅང་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད། མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་ཕུད། ལས་གཞི་གཞན་དག་གི་ཁྲོད་དུ་གོང་དཀར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་ཐང་(དེ་ནི་ལྷ་ས་དང་ལྷོ་ཁ་གཉིས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་སྟངས་འཛིན་) དང་། གཞུང་ལམ་ཨང་ G560 དང་། གཞུང་ལམ་ཨང་ G349 བཅས་དང་། S5 མྱུར་བགྲོད་གཞུང་ལམ་བཅས་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱེད་པ་སོགས་ཚུད་ཡོད།

རྒྱལ་མཚམས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་དེ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་ཐེངས་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་གསལ་བ་ལྟར་གལ་གནད་ཆེ་བའི་སྲིད་བྱུས་གཞན་ཞིག་རེད། དེ་ཁོངས་མངའ་རིའི་སེང་གེ་ཁ་བབ་(狮泉河镇) དང་། སྤུ་ཧྲེང་གྲོང་ཁྱེར།(普兰真) གཞིས་ཀ་རྩེ་ཁུལ་གྱི་གྲོ་མོ་ (亚 东) ལྷོ་ཁའི་ལྷུན་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་ (隆子镇) དང་སྨན་གླིང་གྲོང་ཁྱེར་(米林市) སོགས་ཚུད་ཡོད། ༢༠༡༣ ལོ་ནས་བཟུང་གྲོང་ཁྱེར་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་གྱི་ཆ་ཤས་སུ། སྲིད་གཞུང་གིས་རྫོང་རིམ་པའི་སྡེ་ཚན་མང་པོ་ཞིག་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གནས་བབ་ལ་སྤར་ཡོད། དེ་ནི་དབུས་གཞུང་གིས་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཐོན་ཁུངས་འཕེལ་རྒྱས་དང་འཛིན་སྐྱོང་དབང་ཚད་ཆེ་རུ་གཏོང་ཆེད་རེད། [6]

རྒྱལ་མཚམས་གྲོང་ཁྱེར་འདི་དག་ནི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དང་། བལ་ཡུལ། འབྲུག་ཡུལ་བཅས་ཀྱི་ས་མཚམས་སུ་བཟོས་པའི་ས་མཚམས་ཚོང་རིའི་སྒོ་ཁའི་འགྲམ་དུ་བཙུགས་པ་མ་ཟད། གཞིས་ཀ་རྩེ་དང་ལྷོ་ཁའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གསར་པའི་ཉེ་འགྲམ་དུའང་བཙུགས་ཡོད། དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ས་མཚམས་ཚོང་རའི་སྒོ་ཁ་ལྔ་ཡོད་དེ། གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་གཉའ་ལམ་རྫོང་གི་རྫང་མུ་དང་། སྐྱིད་རོང་རྫོང་གི་སྐྱིད་རོང་། དིང་རི་རྫོང་གི་རི་བོ་བཅས་བལ་ཡུལ་དང་འབྲེལ་བའི་ས་མཚམས་འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་སྒོ་ཁ་གསུམ་དང་། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་བཅས་རྒྱ་གར་དང་འབྲེལ་བའི་ས་མཚམས་ཚོང་རའི་སྒོ་ཁ་གཅིག རྒྱ་གར་དང་འབྲུག་ཡུལ་བཅས་དང་འབྲེལ་བའི་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་གྲོ་མོ་རྫོང་ས་མཚམས་ཚོང་རའི་སྒོ་ཁ་གཅིག་བཅས་ཡོད།(བོད་ལྗོངས་བརྙན་འཕྲིན་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེས་ ༥) རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ས་མཚམས་ཚོང་རའི་སྒོ་ཁ་དེ་དག་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་ལ་བརྟེན་ནས་བེད་མེད་དུ་ཕྱིན་ནས་ད་ཆ་ཚོང་འབྲེལ་ཞན་པོ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་དང་བལ་ཡུལ་ས་མཚམས་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་མུ་མཐུད་ཚགས་ཚུད་ངང་གནས་ཡོད། 

དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་དང་བཟོ་ལས་གཞིས་ཁག་གིས་ཕྱི་འཚོང་སོ་ནམ་ཐོན་སྐྱེད་ལས་རིགས་དང་། ལག་ཤེས་བཟོ་སྐྲུན། སྲོལ་རྒྱུན་བོད་སྨན་བཅས་ལ་དམིགས་འཛུགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནང་བཟོ་ལས་ལྕི་བ་དང་འཕྲུལ་ཆས་མཐོ་རིམ་གྱི་བཟོ་ལས་ནི་ལྷ་སའི་རྒྱལ་ཡོངས་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་ལག་རྩལ་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་ཡོད། ཞིང་འབྲོག་མཉམ་འབྲེལ་བཟོ་ལས་རྩ་འཛུགས་ཐོག་དམིགས་འཛུགས་བྱེད་པ་དེ་ནི་མངོན་གསལ་ཅན་ཞིག་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་སྒོ་ཕྱུགས་གསོ་སྐྱོང་གི་ལས་རིགས་ཚོང་ལས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་། ༢༠༠༩ ལོ་ནས་བཟུང་ཞིང་པ་དང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཚོགས་པ་（农牧区合作组织）གཏན་འབེབས་ངང་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད། (བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་། ༢༠༢༡ ལོའི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༩ ཉིན།)

ས་ཁྲ་དང་པོ། གྲོང་ཁྱེར་ལྔ་དང་ཆུ་ཚོད་གསུམ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་འཁོར་རྒྱའི་འཆར་གཞིའི་ས་ཁྲ། (五城三小时经济圈)

ཁུངས་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕེལ་སྒྱུར་ཨུ་ལྷན།

རྒྱ་ཧན་མི་རིགས་གནས་སྡོད་ས་ཁུལ་ལ་དམིགས་ནས་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༨ ལོ་ཙམ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་མཚོ་འགྲམ་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་འཐབ་བྱུས་དེ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་ནང་ཤུགས་གནོན་འཕར་མ་བརྒྱག་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་སྲིད་གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཙོ་གནད་ཁག་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་མཚོན། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་འགོ་ཁྲིད་འོག བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་དམིགས་འབེན་གཙོ་བོ་ནི། ས་མཚམས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཁག་གྲོང་ཁྱེར་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དང་། འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་དང་ཚོང་འབྲེལ་རྒྱ་སྐྱེད། བལ་ཡུལ་ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་མཐུད་བཅས་ཡིན། དམིགས་ཡུལ་དེའི་འོག་ནས་ས་གནས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་ས་མཚམས་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་ཐབས་བྱས་ཡོད། (ཤིང་ཧྭ། ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༩ ༢༠༢༠ མི་དམངས་ཉིན་རེའི་བརྙན་འཕྲིན་གསར་འགྱུར། ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༦ ༢༠༡༥) བརྒྱུད་རིམ་དེའི་ཁྲོད་ཞིང་ཆེན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་རིང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱི་ཚོང་གནས་བབ་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཆེད་སྲིད་གཞུང་གི་བཀོད་ཁྱབ་མཇུག་འདེད་བྱས་ཡོད། (ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཉམས་ཞིབ་ལྟེ་གནས། ཟླ་ ༣ པར་གཟིགས།)

འོན་ཀྱང་སྲིད་བྱུས་འདི་དག་གིས་གནོད་སྐྱོན་ཡང་བཏང་ཡོད། སྲིད་གཞུང་གིས་འཚོ་སྣོན་རོགས་དངུལ་ཕོན་ཆེ་བཏང་བ་དང་། རྒྱ་ཧན་མི་རིགས་ཀྱིས་ས་གནས་བོད་མིའི་(སོ་ནམ་དང་འབྲོག་ལས་ཚན་པ་) ལས་གཞན་པའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁོར་ཡུག་ཐོག་དབང་སྒྱུར་བྱས་པ་དང་། ས་གནས་བོད་རིགས་གྲངས་ཉུང་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བ་དེས་ས་གནས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ལ་གནོད་གཞི་བཟོ་རྒྱུ་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་ལའང་དོ་ཕོག་བཟོ་ཉེན་ཡོད། སྲིད་གཞུང་གིས་ལས་འཆར་གསར་པ་དེ་དག་གིས་དཀའ་ངལ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་གཏོང་སྲིད། ལྷག་པར་བཟོ་ལས་གྲོང་རྡལ་གྱི་ས་ཁུལ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱ་ཧན་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པ་དེར་དམིགས་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ཞིག་རེད།

བོད་ནང་གི་མི་འབོར་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་པ་མ་རོང་ (马荣) གིས། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཁྱོན་ཡོངས་དང་ལྷག་པར་ས་ཁུལ་ཁག་ཅིག་ནང་རྒྱ་ཧན་མི་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད། མངའ་རིས་སྟོད་ཀྱི་སྒར་རྫོང་ནང་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༡༠ ནས་ ༣༠ བར་དང་། གཞིས་ཀ་རྩེའི་གཉའ་ལམ་དང་གྲོ་མོ་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ནས་ ༢༠༠༠ འགོ་སྟོད་བར་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༥ ནས་ ༡༠ བར་ཡོད་པ་ [7] འོན་ཀྱང་ཚོད་དཔག་འདི་དག་གིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ནང་རྒྱ་རིགས་འཕྲལ་སེལ་ལས་མི་གནས་སྤོ་བ་དང་ཚོང་ལས་ཙག་ཙིག་གཉེར་མཁན་གྱི་ “འགུལ་སྐྱོད་མི་འབོར་”（流动人口）ཁག་གྲངས་ཐོའི་ནང་མེད། རྒྱ་ཧན་མི་རིགས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་དེ་ཚོད་དཔག་དམའ་པོ་ཞིག་རེད། ཉེ་ལམ་སྤེལ་ཐེངས་མཐའ་མའི་གཞུང་འབྲེལ་སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་གྲངས་ཐོའི་ནང་། ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྦ་ཡི་ཆུས་ནང་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་(བརྒྱ་ཆ་ ༣༩ ཙམ་ཟིན་པ་) [8] དང་། མངའ་རིས་སྟོད་ཀྱི་སྒར་རྫོང་དུ་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་(བརྒྱ་ཆ་ ༥༧ ཙམ་ཟིན་ཡོད་)ལྟ་བུའི་གྲོང་ཁྱེར་ས་གནས་བྱེ་བྲག་པ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་གྲངས་མང་ཆགས་ཟིན་པའམ་ཆགས་ལ་ཉེ་བར་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད། (རྒྱལ་ཡོངས་མི་འབོར་གྲངས་ཐོ་ཞིབ་བཤེར་ལས་ཁུངས་ ༢༠༡༩) [9]

དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་དེ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐབས་བྱུས་ངེས་ཅན་ཞིག་མཚོན་ནའང་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་པར་དུས་ཚོད་འགོར་རྒྱུ་རེད། དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་ནི་ཕྱི་ཚོང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་དམིགས་ཀྱང་རྒྱ་གར་དང་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་མུ་མཐུད་གནས་རྐྱེན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱི་ཚོང་ད་ལྟའི་ཆར་བལ་ཡུལ་གཅིག་པུར་ཚད་བཀག་བྱས་ཡོད། བར་དེར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་གཞན་དབར་མཐུད་རྒྱུའི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དང་གཞུང་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞིར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྟབས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་གཞན་ཟླ་སྒྲིལ་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་དེ་ད་དུང་དུས་ཚོད་རིང་པོ་འགོར་རྒྱུ་ཡིན་པར་མངོན་ཐུབ།

སྐུ་ཞབས་དེ་ཝེནྡྲ་ལགས་ནི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ཁུལ་གྱི་ཤིབ་ན་དར་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་ལས་རོགས་ཤིག་ཡིན།

མཆན།

[2] ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོར་བཏོན་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གྱི་གྲངས་ཐོ་ ༢༣༠ ཁོངས་ནས་་ས་ཁུལ་གྲངས་ ༡༠༤ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ རྗེས་ལ་བཙུགས་པ་རེད། 

[3] དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ནུབ་ཁུལ་གྱི་ཞིང་ཆེན་ས་ཁུལ་གཞན་ནང་རྒྱལ་ཡོངས་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གྲངས་མང་བ་ཡོད། ཤིང་ཅང་། (༩) ཉིང་ཁྲི་ (༢) མཚོ་སྔོན། (༢) ཀན་སུ་(༥) ཤང་ཟི་(༥)

ཁྲོང་ཆིན་ (༣) ཡུ་ནན་(༥) སི་ཁྲོན་(༨) རྒུའི་ཀྲའོ། (༢)

[4] བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནང་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གཉིས་ཡོད། ༢༠༢༢ ལོར་ལྷ་སའི་ནང་རྒྱལ་ཡོངས་རིམ་པའི་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གཅིག་བཙུགས་པ་དང་། ཆབ་མདོའི་ [MOST] ནང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིག་གོང་འཕེལ་ས་ཁུལ་གཅིག་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༨ ཉིན་བཙུགས་ཡོད།

༢༠༡༣ བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕེལ་སྒྱུར་ཨུ་ལྷན། ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༠ ༢༠༢༣ 

[5] Liu, Gang 刘刚 & Shen, Lei 沈镭. Xizang chanye jingji buju yu youhua tiaozheng zelue chutan 西藏产 业经济布局与优化调整策略初探 [Xizang’s Industrial Economy Distribution and Adjusted & Optimized Strategy]. Beijing: Ziyuan kaifa yu shichang, 2007.

[6] གནས་སྟངས་དེའི་ཐོག་ནས་ཀྱང་བོད་རང་སྐྱོངས་ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་དེ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན། རྒྱལ་ནང་ཞིང་ཆེན་གྱི་གྲོང་གསེབ་ས་ཁུལ་གྱི་འཛིན་སྐྱོང་ཚན་པ་གྲོང་ཁྱེར་ཅན་དུ་སྒྱུར་རྒྱུའི་ཚད་གཞི་དེ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་བཅུ་ཕྲག་དང་པོའི་ནང་དལ་དུ་ཕྱིན་ཡོད་ཀྱང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ནང་ ༢༠༡༣ ནས་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་ཚད་འཕར་ཡོད། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་ཚན་པའི་གནས་ཚད་དེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གནས་ཚད་ཐོག་སྤར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་དེར་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ལམ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་ངེས་ཅན་ཁག་ཅིག་ཡོད། ས་གནས་རྫོང་རིམ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ལ་ཁྲལ་འདུ་དང་། འཆར་འགོད་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་དབང་ཆ་ཆེ་བ་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ནས་ཞིང་ཆེན་དང་རྫོང་མང་པོའི་འཛིན་སྐྱོང་ཚན་པའི་གནས་ཚད་སྤར་ནས་གྲོང་ཁྱེར་རིམ་པའི་གནས་ཚད་དང་མཉམ་པ་བཟོས་ཡོད། ༢༠༡༤ ལོར་ཆབ་མདོ་དང་གཞིས་ཀ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གནས་ཚད་ཐོག་གནས་སྤར་དང་། ཉིང་ཁྲི་ ༢༠༡༥ ལོར་གནས་སྤར་བྱས། ལྷོ་ཁ་ ༢༠༡༦ ལོར་གནས་སྤར་དང་། ནག་ཆུ་ ༢༠༡༨ ལོར་གནས་སྤར། རྫོང་ལ་མཚོན་ན་སྨན་གླིང་རྫོང་དང་མཚོ་སྣ་རྫོང་ ༢༠༢༢ ལོར་གྲོང་ཁྱེར་རིམ་པར་གནས་སྤར་བྱས་ཡོད། དེའི་ཐོག་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་དང་། སྟག་རྩེ་རྫོང་བཅས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་གྲོང་ཚོ་བརྒྱད་གནས་སྤར་བྱས་ཡོད། ཉིང་ཁྲིའི་བྲག་ཡིབ་གྲོང་རྡལ་བཅས་ཡིན།

[8] མི་འབོར་གྲངས་བཤེར་ཐེངས་བདུན་པའི་སྐབས་ཉིང་ཁྲིའི་མི་འབོར་ཁྱོན་ ༢༣༨,༩༣༦ ཡོད་པ་ལས། མི་འབོར་དེ་ཁོངས་ནས་བརྒྱ་ཆ་ ༢༥ (མི་གྲངས་ ༥༨ ༩༨༣) རྒྱ་རིགས་ཧན་ཡིན་པ་དང་། འདི་ནི་ ༢༠༡༠ ལོར་མི་འབོར་གྲངས་བཤེར་ཐེངས་དྲུག་པའི་སྐབས་རྒྱ་ཧན་མི་རིགས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ ༢༥༡༦༢ ལས་མེད་སྟབས་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་གྱི་གྲངས་ཚད་ཧ་ཅང་འཕར་བ་ཞིག་རེད། (ཉིང་ཁྲི་རྫོང་སྲིད་གཞུང་ ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༧ ༢༠༢༡)

[9] མི་འབོར་གྲངས་ཚད་ཏག་ཏག་ཅིག་ཤེས་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་མུ་མཐུད་འཕྲད་བཞིན་ཡོད། མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་སྐབས་ཁྱིམ་ཚང་གི་གནས་སྟངས་འདྲ་མིན་ཆ་བགོས་བྱེད་དགོས་དཔེར་ན། སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་རྟོག་ཞིབ། གཞན་ཡང་གྲངས་ཐོ་རིམ་པ་གཞན་ཁག་ཡོད་སྟབས་དཀའ་ངལ་མུ་མཐུད་འཕྲད་བཞིན་ཡོད།  མི་འབོར་ཐོ་འགོད་དང་། ཁྱིམ་ཐོ་གྲངས་བཤེར་ནང་འཁོད་པ། གཏན་འཇགས་གྲངས་ཐོ་བཅས་དབར་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད། ས་གནས་མི་འབོར་ཁར་ཕྱི་ནས་ནང་དང་ནང་ནས་ཕྱི་རུ་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་མཁན་ས་གནས་སུ་གཏན་འཇགས་མ་ཡིན་མཁན་རིགས་གཅིག་ཡོད། དེ་དག་སྣོན་འཕྲི་བྱེད་སྐབས་བར་གད་ཧ་ཅང་ཆེ། དཔེར་ན་རྫོང་རིམ་པའི་ལོ་འཁོར་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྲངས་ཐོ་ལྟར་ན་་སྒར་རྫོང་སེང་གེ་ཁ་བབ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཏན་འཇགས་མི་འབོར་གྲངས་ ༥༤༩༤༧ ཡོད་པ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་ཤེས། འོན་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་ཐོ་འགོད་བྱེད་མཁན་མི་འབོར་གྲངས་ ༡༣༤༠༠ ཡོད། བར་གད་མི་གྲངས་ ༤༠༠༠༠ ལྷག་བྱུང་འདུག ད་དུང་མི་འབོར་གྲངས་བཤེར་ཐེངས་བདུན་པའི་སྐབས་གཏན་འཇགས་མི་འབོར་གྲངས་ ༢༤༡༡༢ འཁོད་པ་དེས་ད་དུང་མགོ་རྙོག་ཆེ་རུ་བཟོས་ཡོད། རྒྱལ་ཡོངས་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ཁང་གི་གྲངས་ཐོར་གཟིགས་རོགས། རྒྱ་ནག་རྫོང་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ལོ་འཁོར་གྲངས་ཐོ། གྲང་གསེབ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དཔར་མ།

Orginal: Devendra Kumar. 2024. Economic and Technological Zones: Economic Strategy in the Tibet Autonomous Region. ChinaBrief. Volume 24. Issue 15. 26 July.
Translated by Ngawang 

About the Author: Dr. Devendra Kumar is an Associate Fellow, at the Centre of Excellence for Himalayan Studies, Shiv Nadar Institution of Eminence, Delhi NCR. He can be reached at [email protected]